Kripto Pazarında Tokenomi Nedir? Tokenomics Nedir?

Tokenomiks Nedir? Son zamanlarda en popüler terimlerden birisi “tokenomik”. Sık sık duyuyorsunuz “tokenomisi iyi” Nedir bu tokenomi? “Tokenomik”, kripto varlığın nasıl çalıştığını ve değerini kısa ve uzun vadede etkileyebilecek dinamikler ve güçler hakkında her şeyi içerir.

Hemen hemen hepsinin teknik makalelerinde (white paper) projelerinden ve yol haritalarından (roadmaps) bahsedilir. İyi tasarlanmış proje eğer sizi ikna edebilecek kapasitede ise uzun vadede kazanç sağlama olasılığı daha yüksektir.

Sadece proje bazlı bakmak tokenlerde yanıltıcı olabilir. 3,5 dolara Bsc Eth Tron ağında basılan bir token size nasıl bir proje sunabilir? Projelerin inandırıcı olması için ortaklıklarına da göz atmak gerekiyor.

Örneğin Bsc ağında üretilen tokenin Bsc ile ortaklığı var anlamına gelmiyor. Ama çoğu tokenin sitesinde ortaklık var gibi gösteriyor. Veya Mexc borsasında listelendi diye sitesine Mexc ortaklığı yazanlarda mevcut. Mexc bu ortaklığı ilan etmedikçe scam reklam demektir.

“Her Şey Arz ve Talebe Bağlı” Sadece arza dayalı token tutmak yeterli değildir. Token’in sürekli azalan bir arz (deflasyon) fiyatı yukarı tetikler. Artan bir arza sahip ise (enflasyon) değeri düşecektir. Kaç adet üretildi, daha üretilecek mi, üretim ve yakım süreci nedir?

Tokenin sadece sabit bir arza sahip olması tokenin değerli olacağı anlamına gelmez. Yatırımcıların ileriki süreçlerde değerli olacağına inanmaları gerekir. Bunun için “Yatırım Getirisi” (Return on investment (#ROI)) bakmak gerekir.

Nedir bu ROI? Roi sizin veya piyasanın hayal ettiği gelecek fiyatlarının aksine hold yaptığınız sürece ne kadar gelir getireceği ile alakalıdır. Örneğin 100K’ya bir ev aldınız ve müteahitin size sunmadığı imkanları 50K daha ekleyerek maliyeti 150K’ya çıkardınız. Evi 1K’ya kiraya verdiniz 1 yılsonra 12K kira geliri elde ettiniz. Ve eviniz şuan 200K değere yükseldi. Roi; 200K-150K/150K yani roi’niz %33’dür. Ayrıca 12K’da pasif gelir elde ettiniz. Roi’niz %41’e yükseldi.

Aslında tokenomi dediğimiz kavramın en önemli unsuru merkeziyetsiz finans alt yapısıdır. Örneğin 100 adet $Cake aldınız ve #PancakeSwap’de stake yaptınız. Yıl sonunda size %60 verdi. Artık 160 Cake’iniz var. Aldığınız zaman cake 10$ diyelim ve şuan 15$’a yükseldi,

Yine aynı şekilde roisini hesaplayabilirsiniz. En büyük sorun negatif roinin de var olması. Kripto marketde volatilitenin çok yüksek olması aldığınız stake yüksek oranlarda bile olsa yatırımınızı negatif roi ile sonuçlanabilir. Ama uzun süreli bir yatırımcı bunu göze alır

Son Not : “Meme tokenler ve oyun projeleri” cebindeki mevduatın sürekli eridiğini hisseden ve piyasa karşısında çaresiz kalan yatırımcıların alışkanlığıdır. Tamamen yatırımcısına geleceğe dair yüksek kazanç inandırmasından ibaret bir durum.

Size bir sanal evren vaadi ile metaverse projesi sunuyorsa evvela şunu düşünün. Milyonlarca insanın online kalacağı böyle bir sunucuyu nasıl oluşturacaklar. Daha kendi tokenini dağıtmak için kendi ağını kuramayan, Eth Bsc Tron vs ağları üzerinde tokenomi üretmeye çalışan Bu tokenler bu projeleri size nasıl sunabilir? yatırım yapmadan önce iyi araştırma yapmanız gerekir. Bana veya başkasına sormak yerine uzun uzun araştırıp yatırım yapın. Fomo yapmayın. Hiçbirşey kaçmıyor. Herkese bol şans.